Oorlogsmonument Eke
N_POLS_MVDA_2013_004
Dit oorlogsmonument dateert uit het jaar 1919. Het gedenkteken staat heden ten dage centraal op het Ferdinand De Bock-plein voor de Eekse begraafplaats. Het werk is van de hand van de Deinse beeldhouwer Antoon Van Parys Het monument stond bij de inhuldiging in 1919 op de hoek van het kerkplein, maar verhuisde na de verbreding van de Stationsstraat naar de huidige locatie.
Het monument is een arduinen stèle. Door een opknapbeurt in de jaren 1980 kreeg de voorzijde een ander uitzicht. Over de oorspronkelijke gebeitelde en wit ingeschilderde letters werden platen in zwarte marmer aangebracht met daarop witte letters. Op de plaat aan de bovenkant van de stèle staat te lezen ‘Eke aan zijn helden 1914-1918*1940-1945 ’. Daaronder zijn twee zwartmarmeren platen aangebracht met de namen van de gesneuvelde militairen. Aan de linkervoorzijde worden de gesneuvelde grenadiers vermeld die omkwamen tijdens de slag om Eke op 11-11-1918.
Aan de rechtervoorzijde staan de namen van de gesneuvelde Eekse militairen te lezen. Tussen deze twee platen is een bronzen reliëfplaat aangebracht, maar op dit interessante element wordt later teruggekomen.
Op het arduin onder deze reliëfplaat is nog de zin ‘Met hun levensoffer werd uwe vrijheid gekocht’ in de originele gebeitelde letters te lezen. De haag die voor het monument staat belemmert echter een volledig zicht op het monument. Op de sokkel van de stèle zijn nog enkele portretfoto’s te zien van gesneuvelde soldaten. De achterzijde van het oorlogsgedenkteken te Eke is wel nog in originele staat. Op de bovenkant staat in gebeitelde letters te lezen ‘1914-1918 in Memoriam’. Het symbool van de grenadiers is een gekroonde eik- en laurierkrans (veelal gecombineerd met een afbeelding van een ontploffende granaat). Dit symbool is op de bovenkant van de achterzijde van de stèle is weergegeven en is niet van de hand van Van Parys, want het komt traditioneel vaak voor op monumenten van omgekomen grenadiers. De aanwezigheid van dit symbool is logisch, want het blijkt immers dat de achterkant van het oorlogsmonument te Eke volledig gewijd is aan de gesneuvelde grenadiers. ‘Op het grondgebied van de gemeente gesneuvelde grenadiers op 10 en 11 november 1918’ is er vermeld. Daaronder staan de namen van de omgekomen grenadiers.
Op de voorkant van het monument is een bronzen reliëfplaat aangebracht. Deze plaat geeft het gedenkteken een kunstzinnig toets. Aan de hand van de reliëfplaat is dit monument ook aan Van Parys toe te schrijven, want die is typisch voor het oeuvre van de kunstenaar. Van Parys toonde een treurende vrouw bij het graf van een gesneuvelde soldaat. De vrouw is volledig gehuld in een kapmantel en heeft triestig het hoofd gebogen. Het graf van de gesneuvelde soldaat bestaat uit een kruis waarrond een bloemenguirlande ligt. Van Parys haalde zijn inspiratie voor de treurende figuur bij de middeleeuwse beeldhouwers Claus Sluter en Claus de Werve. Ze maakten een graftombe voor de Bourgondische hertog Filips de Stoute. De veertig treurende beeldjes rond de tombe worden nog steeds geroemd. De treurende figuur op het Eekse oorlogsmonument is duidelijk geïnspireerd op de middeleeuwse 'pleurants'.
Het monument is een arduinen stèle. Door een opknapbeurt in de jaren 1980 kreeg de voorzijde een ander uitzicht. Over de oorspronkelijke gebeitelde en wit ingeschilderde letters werden platen in zwarte marmer aangebracht met daarop witte letters. Op de plaat aan de bovenkant van de stèle staat te lezen ‘Eke aan zijn helden 1914-1918*1940-1945 ’. Daaronder zijn twee zwartmarmeren platen aangebracht met de namen van de gesneuvelde militairen. Aan de linkervoorzijde worden de gesneuvelde grenadiers vermeld die omkwamen tijdens de slag om Eke op 11-11-1918.
Aan de rechtervoorzijde staan de namen van de gesneuvelde Eekse militairen te lezen. Tussen deze twee platen is een bronzen reliëfplaat aangebracht, maar op dit interessante element wordt later teruggekomen.
Op het arduin onder deze reliëfplaat is nog de zin ‘Met hun levensoffer werd uwe vrijheid gekocht’ in de originele gebeitelde letters te lezen. De haag die voor het monument staat belemmert echter een volledig zicht op het monument. Op de sokkel van de stèle zijn nog enkele portretfoto’s te zien van gesneuvelde soldaten. De achterzijde van het oorlogsgedenkteken te Eke is wel nog in originele staat. Op de bovenkant staat in gebeitelde letters te lezen ‘1914-1918 in Memoriam’. Het symbool van de grenadiers is een gekroonde eik- en laurierkrans (veelal gecombineerd met een afbeelding van een ontploffende granaat). Dit symbool is op de bovenkant van de achterzijde van de stèle is weergegeven en is niet van de hand van Van Parys, want het komt traditioneel vaak voor op monumenten van omgekomen grenadiers. De aanwezigheid van dit symbool is logisch, want het blijkt immers dat de achterkant van het oorlogsmonument te Eke volledig gewijd is aan de gesneuvelde grenadiers. ‘Op het grondgebied van de gemeente gesneuvelde grenadiers op 10 en 11 november 1918’ is er vermeld. Daaronder staan de namen van de omgekomen grenadiers.
Op de voorkant van het monument is een bronzen reliëfplaat aangebracht. Deze plaat geeft het gedenkteken een kunstzinnig toets. Aan de hand van de reliëfplaat is dit monument ook aan Van Parys toe te schrijven, want die is typisch voor het oeuvre van de kunstenaar. Van Parys toonde een treurende vrouw bij het graf van een gesneuvelde soldaat. De vrouw is volledig gehuld in een kapmantel en heeft triestig het hoofd gebogen. Het graf van de gesneuvelde soldaat bestaat uit een kruis waarrond een bloemenguirlande ligt. Van Parys haalde zijn inspiratie voor de treurende figuur bij de middeleeuwse beeldhouwers Claus Sluter en Claus de Werve. Ze maakten een graftombe voor de Bourgondische hertog Filips de Stoute. De veertig treurende beeldjes rond de tombe worden nog steeds geroemd. De treurende figuur op het Eekse oorlogsmonument is duidelijk geïnspireerd op de middeleeuwse 'pleurants'.
(fotografen)
Antoon Van Parys (beeldhouwers)
Antoon Van Parys (beeldhouwers)
2012